ఇజ్రాయెల్-ఇరాన్ మధ్య కొనసాగుతున్న యుద్ధ ఉద్రిక్తతల నేపథ్యంలో, ఇరాన్‌లో ఉన్న భారతీయుల భద్రతపై భారత ప్రభుత్వం అప్రమత్తమైంది. వాస్తవానికి, ప్రస్తుతం ఇరాన్ గగనతలాన్ని పూర్తిగా మూసివేయడంతో విమానాల ద్వారా తరలింపు సాధ్యపడటం లేదు. ఈ నేపథ్యంలో, భారత పౌరులను భూమార్గం ద్వారా సరిహద్దు దేశాలకు తరలించి, అక్కడి నుంచి విమానాల ద్వారా భారత్‌కు రప్పించేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేక చర్యలు చేపట్టింది.

భూమార్గం ద్వారా భారతీయులను మొదట అర్మేనియా దేశానికి చేర్చనున్నారు. ఇందుకోసం ఇరాన్ ప్రభుత్వం నుంచి అవసరమైన అనుమతులు ఇప్పటికే పొందారు. భారత్‌ తరపున పంపిన విజ్ఞప్తిపై స్పందించిన ఇరాన్ ప్రభుత్వం, భారతీయ విద్యార్థులు తదితర పౌరులు భూ మార్గాల్లో ప్రయాణించేందుకు అనుమతి ఇచ్చింది. వారి వివరాలు – పాస్‌పోర్ట్ నంబర్, వాహన వివరాలు, ప్రయాణ మార్గం వంటి సమాచారాన్ని ఇరాన్ జనరల్ ప్రోటోకాల్ డిపార్ట్‌మెంట్‌కి ముందుగా అందించాలని సూచించబడింది.

ఇప్పటికే మొదటి విడతగా 100 మంది భారతీయులు అర్మేనియా సరిహద్దు వద్దకు చేరుకున్నట్లు సమాచారం. వారిని విమానాల ద్వారా భారత్‌కు తీసుకురావడానికి ఏర్పాట్లు చేస్తున్నారు. మరోవైపు, భారత రాయబార కార్యాలయం టెహ్రాన్ నుంచి విద్యార్థులను బస్సుల ద్వారా కోమ్, యాజ్ద్ వంటి సురక్షిత ప్రాంతాలకు తరలిస్తోంది. ఇప్పటివరకు 600 మందికి పైగా విద్యార్థులను ఈ మార్గంలో తరలించారు.

భారతీయుల కోసం హెల్ప్‌లైన్ నంబర్లు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. ఇవి +98 9128109115, +98 9128109109. అలాగే టెలిగ్రామ్ గ్రూపులు సృష్టించి, గూగుల్ ఫారంల ద్వారా భారతీయుల వివరాలను సేకరిస్తున్నారు. ఇది అత్యవసర సమయంలో వారిని గుర్తించి తక్షణ సహాయం అందించేందుకు ఉపయోగపడనుంది. ప్రస్తుతం ఎంబసీ మరియు విదేశాంగ శాఖ తరచూ సమాచారాన్ని పంచుతూ, విద్యార్థులతో నేరుగా సంప్రదింపులు కొనసాగిస్తున్నాయి.

ఇరాన్‌లో సుమారు 10 వేల మంది భారతీయులు ఉన్నట్లు సమాచారం. వీరిలో 6 వేల మంది షియా విద్యా కేంద్రాలున్న కోమ్ నగరంలో చదువుతున్నారు. దక్షిణ ఇరాన్‌లోని ఓడరేవుల వద్ద దాదాపు 2 వేల మంది మత్స్య పరిశ్రమలో పనిచేస్తున్నారు. మిగిలిన వారు వైద్య కళాశాలల విద్యార్థులు, వ్యాపారవేత్తలు. కేవలం షాహిద్ బెహెష్టి యూనివర్సిటీ, టెహ్రాన్‌లోనే 350 మంది భారతీయులు ఉన్నారు. టెహ్రాన్ మెడికల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో జరిగిన బాంబు దాడిలో ఇద్దరు కాశ్మీరీ విద్యార్థులు స్వల్పంగా గాయపడ్డారు. వారిని రామ్‌సర్‌కు సురక్షితంగా తరలించారు.

విమానాలు అందుబాటులో లేనందున, ఇరాన్‌లోని కొందరు భారతీయులు – ముఖ్యంగా లక్నో ప్రాంతానికి చెందిన షియా యాత్రికులు – కోమ్ నగరంలోని హోటళ్లలో తాత్కాలికంగా ఉన్నారు. భారత ప్రభుత్వం ఈ విషయాన్ని గమనించి, ఇరాన్ అధికారులతో సమన్వయం చేస్తూ వారికి సహాయం అందిస్తోంది.

ఇరాన్ ఎయిర్‌స్పేస్ మూసివేయబడటంతో విమానాల ద్వారా మార్గం నిలిచిపోయింది. ఇదే సమయంలో ఇజ్రాయెల్ బాంబు దాడులు, ఇంటర్నెట్ అంతరాయం, సమాచార లోపం వంటి అంశాలు భారతీయులకు మరింత ఇబ్బంది కలిగిస్తున్నాయి. భారత విదేశాంగ శాఖ మంత్రి డా. ఎస్. జైశంకర్ ఇప్పటికే ఇరాన్ సరిహద్దు దేశాల అధికారులతో చర్చలు జరిపారు. ప్రస్తుతానికి అర్మేనియా భారత్‌కు సహాయాన్ని అందిస్తోంది.

ఇది మొదటిసారి కాదు. 2020లో కరోనా సంక్షోభం సమయంలో కూడా ఇరాన్‌లో చిక్కుకున్న 234 మంది భారతీయులను (వారిలో 131 మంది విద్యార్థులు, 103 మంది తీర్థయాత్రికులు) భారత ప్రభుత్వం విమానాల ద్వారా సురక్షితంగా దేశానికి రప్పించింది. అప్పట్లో ‘ఓపరేషన్ సముద్ర సేతు’ కింద భారత నౌకాదళం బందర్ అబ్బాస్ నుంచి పోర్‌బందర్ వరకు నౌక ద్వారా తరలింపు చేపట్టింది.

ఇప్పుడు మళ్లీ ఇలాంటి ఘాటు పరిస్థితుల్లో కూడా, భారత ప్రభుత్వం తన పౌరుల భద్రతకు అధిక ప్రాధాన్యత ఇస్తూ, వారికి సురక్షిత మార్గాల ద్వారా సహాయం అందించేందుకు యథాశక్తిగా కృషి చేస్తోంది.