తెలంగాణలోని కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు అవకతవకలపై దర్యాప్తు రాజకీయంగా, న్యాయపరంగా పెద్ద చర్చనీయాంశమైంది. జస్టిస్‌ పీ చంద్రఘోష్ కమిటీ నివేదిక వెలువడిన తర్వాత, మాజీ సీఎం కేసీఆర్, మాజీ మంత్రి హరీశ్‌రావు సహా పలువురు హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. తమపై తదుపరి చర్యలు తీసుకోకుండా ఆదేశాలు ఇవ్వాలని, సీబీఐ విచారణను నిలిపివేయాలని వారు విజ్ఞప్తి చేశారు. ఇదే అంశంపై రిటైర్డ్ ఐఏఎస్ ఎస్కే జోషి, ప్రస్తుత ఐఏఎస్ స్మృతి సబర్వాల్ కూడా కోర్టులో పిటిషన్లు వేశారు.

హైకోర్టు ధర్మాసనం ఆదేశాలు

ఈ పిటిషన్లపై విచారణ చేపట్టిన హైకోర్టు ధర్మాసనం, జస్టిస్ పీసీ ఘోష్ కమిటీ నివేదిక ఆధారంగా మాత్రమే సీబీఐ విచారణ జరపకూడదని ఆదేశించింది. అయితే, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తరఫున అడ్వొకేట్ జనరల్, కేసీఆర్–హరీశ్‌రావు దాఖలు చేసిన మధ్యంతర పిటిషన్లకు విచారణార్హత లేదని వాదించారు. ప్రభుత్వం నిర్ణయ ప్రకారం, ఎన్‌డీఎస్‌ఏ నివేదికతో పాటు వచ్చిన ఫిర్యాదుల ఆధారంగా సీబీఐకి కేసు అప్పగించామని కోర్టుకు వివరించారు.

కోర్టు కీలక వ్యాఖ్యలు

విచారణలో కోర్టు కొన్ని ముఖ్యమైన వ్యాఖ్యలు చేసింది:

• 2023 వరదల తర్వాత మెడిగడ్డ, అన్నారం, సుందిల్లా బ్యారేజీల రక్షణకు ప్రభుత్వం చేపట్టిన చర్యలపై వివరణాత్మక నివేదిక సమర్పించాల్సిందిగా ఆదేశించింది.

• డిసాస్టర్ మేనేజ్‌మెంట్ యాక్ట్ సెక్షన్ 39 ప్రకారం ప్రభుత్వం ప్రజల భద్రతకు బాధ్యత వహించాల్సిన అవసరాన్ని స్పష్టం చేసింది.

• ఘోష్ కమిషన్ నివేదికను అసెంబ్లీలో చర్చించకముందే ప్రభుత్వ వెబ్‌సైట్‌లలో అప్‌లోడ్ చేయడం సహజ న్యాయ సూత్రాలకు విరుద్ధమని వ్యాఖ్యానించి, వెంటనే ఆ డేటాను తొలగించాలని ఆదేశించింది.

కోర్టు, కేసుపై మరింత లోతైన విచారణ అవసరమని పేర్కొంటూ, తదుపరి విచారణ తేదీని అక్టోబర్ 7కి వాయిదా వేసింది.

సీబీఐ దర్యాప్తు వేగం

ఇక మరోవైపు, సీబీఐ ఇప్పటికే ప్రాథమిక విచారణను ప్రారంభించింది. జస్టిస్‌ పీ చంద్రఘోష్ కమిటీ నివేదికతో పాటు, ఎన్‌డీఎస్‌ఏ (National Dam Safety Authority), విజిలెన్స్ అండ్ ఎన్‌ఫోర్స్‌మెంట్ డిపార్ట్‌మెంట్ రిపోర్టులు, ఇతర కీలక పత్రాలను సేకరించింది. సెప్టెంబర్ 6న సీబీఐ డైరెక్టర్ ప్రవీణ్ సూద్ హైదరాబాద్‌లో ప్రత్యేకంగా సమావేశం నిర్వహించి, విచారణ ప్రణాళికను ఖరారు చేశారు.

ప్రాథమిక పరిశీలన దశ పూర్తవుతున్న నేపథ్యంలో, కేంద్ర హోంశాఖ అనుమతితో సీబీఐ ఏ క్షణానైనా ఎఫ్‌ఐఆర్ నమోదు చేసే అవకాశం ఉందని సమాచారం.

మొత్తం పరిస్థితి

కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు అవకతవకలపై దర్యాప్తు ఒకవైపు రాజకీయ వాదోపవాదాలకు కారణమవుతుండగా, మరోవైపు న్యాయస్థానంలోనూ పెద్ద ఎత్తున కొనసాగుతోంది. హైకోర్టు స్పష్టమైన వ్యాఖ్యలు, సీబీఐ వేగవంతమైన దర్యాప్తు – ఈ రెండు అంశాలు కలసి కేసు మరింత ప్రాధాన్యత సంతరించుకునేలా చేస్తున్నాయి.