గృహహింస బాధిత మహిళలకు తక్షణ రక్షణ, న్యాయ సహాయం అందించేలా ప్రత్యేక అధికారులను నియమించాలంటూ సుప్రీంకోర్టు కీలక ఆదేశాలు జారీ చేసింది. దేశవ్యాప్తంగా అన్ని రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల ప్రభుత్వాలు ఆరు వారాల లోపు ఈ నియామక ప్రక్రియను పూర్తి చేయాలని స్పష్టం చేసింది.

ఇది ఇటీవల వెలువడిన తీర్పులో భాగం. సుప్రీంకోర్టు ధర్మాసనం – న్యాయమూర్తులు జస్టిస్ నాగరత్న, జస్టిస్ సతీష్ చంద్ర శర్మ ఇచ్చిన తీర్పు వివరాలు ఇప్పుడు అందుబాటులోకి వచ్చాయి. ఈ తీర్పును సుప్రీంకోర్టు అధికార వెబ్‌సైట్‌లో ప్రచురించారు.

గృహహింస నిరోధక చట్టం (Protection of Women from Domestic Violence Act, 2005) ప్రకారం, బాధిత మహిళలకు సహాయపడే బాధ్యత గల అధికారులను "రక్షణాధికారులు" (Protection Officers) అని పిలుస్తారు. వీరే బాధితురాళ్లకు న్యాయ, మానసిక, వసతి, వైద్య సహాయం తదితర అవసరాలను సమన్వయం చేస్తారు.

ఇప్పటి వరకు రాష్ట్రాలు ఈ బాధ్యతను ఐసీడీఎస్ సిబ్బంది, అంగన్‌వాడీ కార్యకర్తలు, మహిళా మరియు శిశు సంక్షేమశాఖ ఉద్యోగులపై అదనపు పనిగా అప్పగించాయి. అయితే వీరి మీద ఇప్పటికే ఉన్న పని భారం వల్ల చట్టం అమలులో లోపాలు తలెత్తుతున్నాయని, బాధితులకు సమర్థవంతమైన సహాయం అందడం లేదని ‘వి ద ఉమెన్’ అనే స్వచ్ఛంద సంస్థ సుప్రీంకోర్టులో పిటిషన్ వేసింది.

రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాల ప్రభుత్వాల ప్రధాన కార్యదర్శులు, మహిళా శిశు సంక్షేమ శాఖ కార్యదర్శులు పరస్పర సమన్వయంతో ఈ నియామకాలను జిల్లా మరియు తాలూకా స్థాయిలో పూర్తి చేయాలి.

• గృహహింస నిరోధక చట్టం సెక్షన్ 11 ప్రకారం, ప్రజల్లో చట్టంపై అవగాహన పెంచేందుకు ప్రచార కార్యక్రమాలు చేపట్టాలి.

• పోలీసు, న్యాయవ్యవస్థ, మరియు ఇతర సంబంధిత శాఖల అధికారులకు నిరంతరం శిక్షణ ఇవ్వాలి.

• బాధిత మహిళలకు ఉచిత న్యాయ సహాయం అందించేందుకు జాతీయ న్యాయ సేవల సంస్థ (NALSA) తక్షణ చర్యలు చేపట్టాలి.

• బాధిత మహిళలు తలదాచుకోవటానికి నారీనికేతన్, షెల్టర్ హోమ్స్ వంటి కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేయాలి.

• ఈ కేంద్రాల వివరాలను జిల్లా, తాలూకా స్థాయిల్లో బహిరంగంగా ప్రకటించాలి.

• ఇది పది వారాల్లోగా జరగాలని సుప్రీంకోర్టు స్పష్టం చేసింది.

గృహహింస నిరోధక చట్టం అమలులో కేంద్ర ప్రభుత్వం కీ రోల్ పోషించాల్సిందిగా ధర్మాసనం పేర్కొంది. చట్టం అమలును నిర్దిష్ట వ్యవధుల్లో సమీక్ష చేస్తూ, అవసరమైన మార్గదర్శకాలు జారీ చేయాల్సిన బాధ్యత కేంద్రంపై ఉందని స్పష్టం చేసింది.

'వి ద ఉమెన్' అనే స్వచ్ఛంద సంస్థ దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌ మేరకు సుప్రీంకోర్టు ఈ కేసు విచారించింది. రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు గృహహింస నిరోధక చట్టం అమలులో నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నాయని, ప్రత్యేక అధికారుల నియామకం లేకపోవడం వల్ల చట్టం కేవలం పుస్తకపదంగా మిగిలిపోతోందని పిటిషన్‌లో పేర్కొన్నారు.

“బాధిత మహిళకు సమర్థవంతమైన రక్షణ, వేగవంతమైన న్యాయ సహాయం ఇవ్వడమే ప్రభుత్వాల కర్తవ్యం. గృహహింసపై కఠినంగా స్పందించకపోతే బాధితురాళ్ల జీవితాలు అంధకారంలో మునిగిపోతాయి,” అంటూ ధర్మాసనం స్పష్టం చేసింది.