భారత దేశ రక్షణ రంగానికి ఇది ఒక కీలకమైన మలుపు. దేశీయంగా అభివృద్ధి చేయనున్న అత్యాధునిక ఐదో తరగతి స్టెల్త్‌ యుద్ధవిమాన ప్రాజెక్ట్‌ - ఆమ్కా (అడ్వాన్స్‌డ్‌ మీడియం కంబాట్‌ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్‌) – అమలుకు కేంద్ర రక్షణ శాఖ గ్రీన్‌ సిగ్నల్ ఇచ్చింది. రక్షణ మంత్రి రాజ్‌నాథ్‌ సింగ్‌ ఈ ప్రాజెక్ట్‌ ‘ఎగ్జిక్యూషన్‌ మోడల్‌’కు ఆమోదం తెలిపారు.

ఈ ప్రాజెక్ట్‌ స్వదేశీ టెక్నాలజీతో అభివృద్ధి చేయనుండగా, భారత పరిశ్రమలు మరియు సంస్థలకు సమాన అవకాశాలు కల్పించే విధంగా నమూనా రూపొందించారు. ప్రైవేట్‌, ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు ఒంటరిగా లేదా సంయుక్తంగా బిడ్డింగ్‌ చేయొచ్చు. కానీ అవి తప్పనిసరిగా భారత దేశానికి చెందినవే కావాలి.

ఆమ్కా ఒక మధ్యస్థ బరువున్న యుద్ధవిమానంగా తయారవుతుంది. దీని ప్రత్యేకతలు:

• శత్రు రాడార్లను తప్పించుకునే స్టెల్త్‌ టెక్నాలజీ

• కృత్రిమ మేధ (AI) ఆధారిత ఎలక్ట్రానిక్ పైలట్

• నెట్‌వర్క్‌ ఆధారిత ఆయుధ వ్యవస్థలు

• అధునాతన ఏవియానిక్స్‌ & సెన్సర్‌ ఫ్యూజన్‌

• అంతర్గత ఆయుధ నిల్వల కోసం ప్రత్యేక డిజైన్‌

• వాతావరణ పరిస్థితులకు అనుగుణంగా యుద్ధ సామర్థ్యం

ఈ విమానం వాయుసేనతోపాటు నౌకాదళానికి కూడా సేవలు అందించగలుగుతుంది. శత్రు గగనతలంలో ఆధిపత్యం, భూమిపై దాడులు, రాడార్‌ కేంద్రాల నిర్మూలన, ఎలక్ట్రానిక్‌ యుద్ధంలో పాల్గొనగలదు.

ప్రారంభ దశలో ఈ యుద్ధవిమానాన్ని మార్క్‌–1 రూపంలో రూపొందించనున్నారు. ఇందులో అమెరికా తయారీ జీఈ–414 ఇంజిన్లను ఉపయోగిస్తారు. తరువాతి దశలో (మార్క్‌–2) భారత్‌ స్వయంగా అభివృద్ధి చేసే శక్తివంతమైన ఇంజిన్లను ఉపయోగించనున్నారు. ఇందుకోసం విదేశీ భాగస్వామ్యాన్ని అన్వేషిస్తున్నారు.

హైదరాబాద్‌కు చెందిన వెమ్‌ టెక్నాలజీస్ సంస్థ ఈ విమానం రూపకల్పనలో కీలక పాత్ర పోషించింది. మొత్తం ప్రాజెక్టు ప్రారంభ వ్యయం దాదాపు రూ.15,000 కోట్లు. తొలి విడతలోనే 114 విమానాలను తయారు చేయాలని భావిస్తున్నారు. దీని మొత్తం వ్యయం **రూ.1.5 లక్షల కోట్లు (సుమారు 1,800 కోట్ల డాలర్లు)**గా అంచనా వేస్తున్నారు.

ప్రస్తుతం ఐదో తరం స్టెల్త్‌ యుద్ధవిమానాలు అమెరికా (ఎఫ్–22, ఎఫ్–35), చైనా (జె–20, జె–35), రష్యా (ఎస్‌యు–57) దేశాల్లో మాత్రమే ఉన్నాయి. వీటికి సరైన ప్రత్యామ్నాయంగా భారత్‌ ఆమ్కాను అభివృద్ధి చేస్తోంది.

బెంగళూరులోని ఏరోనాటికల్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ ఏజెన్సీ (ఏడీఏ) ఈ ప్రాజెక్ట్‌ను అమలు చేస్తోంది. తయారీ బాధ్యత హిందూస్థాన్‌ ఏరోనాటిక్స్‌ లిమిటెడ్‌ (హెచ్‌ఏఎల్‌) తీసుకుంది. నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం ప్రైవేటు భాగస్వామ్యం వల్ల తయారీ ప్రక్రియ వేగవంతమవుతుంది. లక్ష్యంగా 2034 నాటికి ఈ యుద్ధవిమానాలను భారత వైమానిక దళంలోకి చేర్చే ప్రయత్నాలు జరుగుతున్నాయి.